Mutlaka herkesin ortodonti hakkında az yada çok 
bilgisi vardır. Sizleri sıkmadan, kısaca arada atlanmış olabilecek ufak ayrıntıları da vurgulayarak benim açımdan ortodontiyi görmezi sağlamak isterim.
Ortodonti esasen düzgün diş manasına gelen iki latince kelime ortos ve dontos’dan köken almaktadır. Ama genellikle diş teli adı ile anılmaktadır. Esasen işler hiç de o kadar basit değildir.
Çünkü dişlerin dizili olduğu bir kemik yapı ve bu kemik yapıların bağlı olduğu çeneler ve bu çenelerin birbirleri ile olan bir ilişkisi ve çenelerin ait oldukları kişinin yüzünde belli bir konumu vardır. Dolayısıyla dişleri düzeltmeye kalktığımızda onları sağlıklı olarak sıralayabilmemiz için başka birçok faktörü değerlendirmemiz gerekir.
Ortodonti uzmanı veya doktorunun geçirmiş olduğu 4-5 yıllık süreç, ilgili bölümün hocalarıyla birçok hastanın tedavisinin planlanması, yürütülmesi ve asiste edilmesiyle tamamlanır. Dolayısıyla ortodonti tedavinizin bir ortodonti uzmanı veya doktoru tarafından yapılması çok önemlidir.
Bizler dişlerinizin güzel bir şekilde dizilmesini böylece gülümsemenizin güzel olmasını bununla birlikte ağız, çene, diş ve eklem fonksiyonlarının sağlanamasıyla sağlınızın teminini hedefleriz. Bu arada eğer gerekiyorsa alt ve üst çenelerin birbirleri ile olan ilişkilerini ve yüze göre konumlarını düzeltiriz.
Ortodonti Tedavi Kaç Yaşında Yapılmalıdır?
Ortodontik tedavinin yaş grubu çok farklılıklar gösterir. Bebeklikten başlayıp erişkinliğe kadar uzanan geniş bir yelpazeyi kapsar. Özellikle üst çenesi geride olan hastalar için uygulanacak ağız dışı aparayeler için tavsiye edilen yaş dönemi 6-9 yaşları arasındadır.
Alt çenenin geri de olduğu ve fonksiyonel apareyler olarak tarif ettiğimiz apareylerin kullanım yaşı ise 11-14 yaşaları arasına tekabül eden ergenlik dönemidir. kenin tespit için kemik yaşı tayini yapılması gerekmektedir.
Çene kaymasına sebebiyet veren çapraz kapanışta olan dişleri ise gördüğümüz en erken dönemde tedavi etmeyi düşünürüz. Bununla birlikte basit darlık problemleri de özellikle alt çenede 9 yaşına kadar tedavi edilmelidir.
Bunun dışında dişlerin sıralanması için dişlerin büyük çoğunluğunun ağızda görüldüğü 12-13 yaşları beklenir. Bu yaşlar sonrasında özel bir durum olmadığı takdirde bir yaş kısıtlaması yoktur. Ayrıca çene kemiklerinin pozisyonlarını değiştirmek için cerrahi planladığımız hastalarda büyüm ve gelişimin sonlandığı yirmili yaşları beklemek oldukça önemlidir.
Özetle; özel bir durum olmadığı takdirde çocuklar 6 yaşından itibaren ortodontist kontrolünde olmalı, doğru zamanlamaya ortodontist karar vermelidir. Ortodonti için herhangi bir yaş sınırı yoktur.
Ortodonti tedavisi süresince nelere dikkat edilmelidir?
Ortodontik ataçmanların diş üzerinde kapladıkları alan ve kullanılan diğer yardımcı elemanların varlığından dolayı fırçalamanın daha özenli ve dikkatli yapılması gerekir. Ayrıca yeme ve içme alışkanlıkları noktasında hastanın bazı kurallara uyması gerekir. Aksi takdirde braketlerin kırılması ve tedavinin sekteye uğraması söz konusu olabilir.
Tedavi süresince en önemli husus diş fırçalama ve ağız bakımıdır. Özellikle braketli hastalar braketlerinin çevresini özenli bir şekilde fırçalamalıdır. Arayüz fırçası ve diş ipi kullanımı ile daha efektif temizlik sağlanabilir. Aksi durumlarda dişlerde çürük ve diş eti hastalıklarının gelişmesi söz konusu olabilir.
Eğer hastanın kendi takıp çıkaracağı apareyler veya elastik kullanımında ortodontistin vermiş olduğu direktiflere (süre, bakım vb) uyulması çok önemlidir.
Beslenme ile ilgili olarak braket kullanan hastalarda özellikle dikkat edilmesi gereken ve uzak durulması gereken besinler vardır. Öncelikle sert ve taneli yiyeceklerden uzak durulmalıdır. Asitli içecekler ve çok soğuk veya çok sıcak yiyecek ve içecekler ardı arkasına tüketilmemelidir. İçinde çekirdek bulunan zeytin, erik gibi besinler çekirdek çıkartıldıktan sonra yenmelidir. Elma, havuç gibi çok sert sebze ve meyveler tüketilirken bütün halde değil dilimlenmiş veya rendelenmiş şekilde olmalıdırlar. Mısır, pirzola gibi besinler diş ile sıyrılarak yenmemelidir. Esasen beslenmede değişen sadece yediğimiz şeylerin formlarıdır.
Tedavi esnasında ağrı olur mu?
İlk birkaç gün, hastadan hastaya değişen hassasiyet ile hafif ağrı seviyelerinde bir rahatsızlık duyulabilir. Bu rahatsızlık 2 hafta içinde azalarak kaybolur. Sonraki seanslarda ilk 2-3 gün hafif hassasiyet ile karşılaşılabilir. Braketler nadiren de olsa yanak ve dudak içinde alışma süresince hafif aftlara sebebiyet verebilir. Bu durumlarda ortodontik mumlar kullanılarak, problem kolayca çözülebilir.